YATIRIM PROJELERİ OLUŞTURULMASI,
YATIRIM TEŞVİK DEĞERLENDİRME,
YATIRIM TEŞVİKTE KARLILIK,
YATIRIM’DA KARLILIK
Ülkece kalkınmanın sağlanması için, başarılı hazırlanmış projelere ihtiyaç vardır. Aktif doğru çalışabilme imkanı bulabilmek için; gelişmekte olan ülkelere profesyonel kurallar çerçevesinde (bilimsel)kurallar doğrultusunda yol almaktadır. O yüzden yatırım projelerinin hazırlanması ve ne şekilde olması gerektiği, değerlendirme yöntemleri , örneklerle incelenebilmektedir.
Yatırım(Teşvik-Teşvikli Yatırım ) ve projesi başlatılmadan önce çok iyi incelenmelidir. Yapılacak Çözümlenmenin sonucunda Yatırım Proje (Teşvik- Teşvikli Yatırım) fikrinin yatırımın kendisi ve bağlı bulunduğu bölge ve ülke standartlarında değerlendirilmelidir.
Büyüyen ve çeşitlenen sektörler uluslar arası rekabeti artırmış, işletmeler sadece kendi ülke pazarı içerisinde değil, aynı zamanda dünya pazarında yer alabilmek için, üretim yapmayı zorunlu hale getirmiştir. Uluslararası kalkınma sağlayabilmek adına başarılı projeleri ülkeye kazandırmak(yatırım teşvikle) gerekir.
Özellikle gelişmekte olan ülkelerin eksik kaynaklarının üretim ağına eklenmesi, kalkınmaya yönelik projelerin ‘YATIRIM TEŞVİK’le de desteklenerek hayata geçirilmesi büyük önem taşımaktadır. İhtiyaç dışında, iyi planlanmamış, profesyonel değerlendirme yapılmadan yatırım teşvikle tahsis edilmiş veya yatırıma geçirilmiş projeler ülkeyi, ili ve bölgeyi olumsuz yönde etkileyecektir.
Tahmin edilen yatırım süresinde tamamlanmayan ve planlanan bütçeyi aşan projeler göz önüne alınırsa , Yatırımın (yatırım teşvik)bilimsel ve profesyonel projelerin hazırlanması gerekliliği şart olmaktadır. Yatırımın hesaplanmamış, yatırım teşvikle desteklenmemiş, bilimsel projelendirmeden uzak yatırımlar, tamamlanamayan yatırımlar, tamamlansa da tahmini beklenen sonuçları veremeyen, başarısız projeler, gereksiz harcamalar, mali değerlendirmede ‘zarar’ yatırıma (yatırım teşvik) yatırıma büyük sekte vurmaktadır.
İçindeki Başlıklar
Yatırım Nedir?
Yatırım, mal ve hizmetlerin üretimini artırmak, veya belirli bir kaynağın yada değerin gelir sağlamak amacıyla kalıcı bir biçimde kullanılmasıdır. Halk dilinde ise sermayenin bir işte kullanılması iş ortamında, finansman amaçlarının modernleştirilmesi ve tevsi yatırımlarına tahsisi, işletme ekonomisinde yatırım, işletme amaçlarının gerçekleşmesi için sabit ve dönen varlıkları kapsayan toplam maliyeti işletme biliminde yatırım ise gelecekte daha fazla gelir yada başka yararlar elde etme amacıyla yapılan harcamalardır.
Yatırım ve Proje Kavramları
Proje bir başlığın belirlenerek, tüm altyapı oluşumlarının birleştirildiği uygulanacak yöntemlerin nitelendirildiği ve belirlendiği oluşturma yeterliliğidir. yapılması, büyük harcama gerektiren yatırımlarda zorunludur.
Yatırım Projesinden Ne Beklenir?
1)Yatırım (Teşvikli yatırım) Yatırım projesinden yeni bir imalat–üretim sisteminin kurulması veya mevcut yatırımın kapasitelerin revize ve ya modernizasyon yenilenmesi, büyütülmesi amaçlanır.
2)Yatırım Projesi(Teşvikli yatırım) ekonomiden üretime yönelik faktörler oluşturulacak, üretim faktörleri talep edecektir. İş gücü, istihdam, sermaye ve doğal kaynaklar kullanılacaktır.
3)Yatırım Projesi (Yatırım Teşvik) yeni ve ya belirli bir üretim –imalat teknolojisinin uygulanmasına neden olacaktır.
Yatırım projesi (yatırım tevsik) bir yatırım işleminin uygulamaya konulacağı andan itibaren ekonomik ömrünün sonuna kadar, içinde bulunacağı ve etkisinde kalacağı her türlü teknik, ekonomik ve sosyal koşulların ve ortamın bunlarla ilgili değişkenlerin nitel ve nicel yönlerden incelenmesi ve değerlendirilmesi davranışıdır.
Yatırım Teşvik veya Yatırım Projenin Hazırlanma Süreçleri
Yeni girişilen işlere yönelik olarak bir yatırım ile ilgili projenin gelişim süreçleri su şekilde olmalıdır.
- Proje (Yatırım teşvik ) fikrinin oluşması
- Gerekli ön araştırma
- Fizibilite etüdü (Hukuki, ekonomik, teknik)
- Statik yöntemler(yatırım projesinin değerlendirilmesi, kesin yatırım kararı)
- Yatırımın teşvikle desteklenmesi
- Geri ödeme süresi
- Karlılık
- Aylık ve yıllık harcama yönetimi
- Aktif yöntemler(net değerler, faydalı masraf yönetimi, yatırımın iç karlılığı)
- Kesinleşmiş teşvik ve kesin proje
- Projenin uygulanması
- Deneme süreci
- İşletmeye alma
1-Proje (Yatırım Teşvik) Fikrinin Oluşması
Bir fikir oluşması işletmelerin ve kişilerin maddi imkanlar, yetenek ve bunun gibi benzer durumlardan etkilenmektedir. Onun için, bir yatırımın ne şekilde doğduğundan ziyade, doğru ve yaratıcı proje fikirlerini faydalı olanlarının yapılması öngörülür, ve bunun iyi analiz edilerek yapılması gerekir. Öncelikle ihtiyaç analizi yapılarak, pazar araştırılır. Tanınan bir ürünün talep fazlalığı, üreten firmaların azlığı, piyasada fiyat kriterlerinin yüksek olması, ürünün piyasada eksik olması bu etkenler göz önünde bulundurularak proje oluşturulabilir. Önce ürün bulunur, arz durumuna göre ihtiyaç analizi yapılarak ürüne yönelik proje geliştirilir. Etkin bir proje geliştirmek için şu yöntem izlenir.
- Mevcut sanayinin durumunu incelemek
- Sanayinin girdi-çıktı ihtiyaç analizi
- Yatırımın, nüfusun gelişim eğilimleri ile değerlendirilmesi
- Ekonomik hareketlilik ve kalkınma planlarını gözlemlemek
- Toplumsal değişimleri takip etmek
- Hukuki yasaların zorunluluk ve etkilerini gözlemlemek
2-Ön araştırma
Ön fizibilite ile, esas fizibilite çalışması olan( yapılabilirlik etüdü) arasında geçiş aşamasıdır. Bu çalışma ile piyasa-sektör ve kapasite ,arz ve talep araştırması ,pazarlama ve satış kriterleri ,üretim prosedürü ,tedarik zinciri ,bölge ve yer, mühendislikler, genel giderler ,fabrika, idare ve satış giderleri, insan kaynakları, proje uygulama, analizler, masraf çizelgeleri, finansman, birleştirilen üretim maliyetleri, karlılık ve aktif prosedürlerin belirlenmesi gerekir.
3-Fizibilite Etüdü
Yapılabilirlik çalışması(fizibilite etüdü)ekonomik ve teknik analiz ve finansal etüd olarak 3 aşama üzerinden yürütülmelidir. Fizibilite etüdü akış ve sürdürülebilirlik ve kesinlik açısından bir sıra düzeni olmak durumunda değildir, fakat analiz ve finansal değerlendirmelerin karlılık la birleşmesi doğru yatırım gerçekliğini ortaya koymaktadır.
4-Etüd (Ekonomik)
Ekonomik etüdlerde incelenmesi gereken konular şu şekildedir, Piyasa Pazar araştırması ve talep tespitleri , yatırımın büyüklüğünün (kapasitesinin) belirlenmesi, yatırımın kuruluş yerinin tespiti ve belirlenmesi.
5-Etüd(Teknik)
Projenin teknik olarak yapılabilirliğini incelenmesi ve araştırılması amaçlanır. Projenin gerçekleştirilmesinde piyasada alternatif teknolojiler değerlendirilir, uygun olanlar seçilerek yatırım ve imalat için sabit sermaye miktarlarının tahmin değerlendirilmesi yapılır.
Teknik aşamada yer alan konular
- Proje teknik tanımı
- Yatırım yapılacak arazinin zemin etüdleri
- Hammadde ve yardımcı madde etüdleri ve testleri
- Ürün-üretim ve teknoloji seçimleri
- Üretilecek ürün, yan tedarikleri geri dönüşüm çeşitliliği, atıkların değerlendirme olanakları
- Makine ve teçhizat seçimi ve akış prosedürleri
- Tesisi yerleşim planı
- İnşaat
- İşçilik
- Uygulama planı
6-Etüd(Finansal)
Genel olarak finansal kaynakların giriş ve çıkış ihtiyaçları, bunların nereden ve ne şekilde sağlanacağı belirlenerek proje öncesinden değerlendirilmeyi amaçlar. Finansal değerlendirmelerin öz kaynakların dışında tavsiye ettiğimiz yatırım teşvik ile desteklenmesi. Öz kaynağın gerekliliği ve desteklenmesi hususun da en etkili destek devletin yatırım teşvik belgesi ve yatırımı teşvik kredisi ile desteklenmesidir. Finansal yönetim modellemesi ve kaynak üretim kontrollerinden en akılcı yöntemlerden biri yatırım teşvik ve yatırım teşvik kredisidir. Yatırım teşvik kredisi ve değerlendirme hesaplamalarını kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Finansal etüdün ele aldığı konular şu şekildedir.
- Toplam Yatırım tutarı
- İşletme gelir ve gider tahmini
- Finansman kaynakları değerlendirme ve sağlanması
- İşletme karlılık analizi
- Organize edilmesi
7-Hukuki Etüdler
Kaynak üretimi , sermaye gereksinimi, görev yetki ve sorumluluk belirleme, vergi mevzuatları, sözleşmeler, işletme yapısından gelen zorunlulukların değerlendirilmesi, hukuki alt yapı ve kurum akışı bu etüd ile sağlanır.
8-Yatırım Projesi (Yatırım Teşvik) Değerlendirilmesi ve Yatırım Kararı
Yatırım projelerinin değerlendirilmesinde iki yöntem vardır, bunlar dan ilki ‘dinamik değerlendirme yöntemler” paranın zaman değerini göz önüne alır, ikincisi ‘statik değerleme yöntemi’ paranın zaman değerini göz önüne almaz.
9-Statik Yöntemler
Statik yöntemler temel özellikleri, dönemsel mali verileri kayıtları ile sınırlandırılması ve değerlendirmenin maliyet ve gelirlere dayandırılmasıdır. Bu yöntemi kullanmak dönemsel mali verilerden etkilenmektedir. Geri ödeme süresi yöntemi ile, yatırım tutarının ne kadar süre içerisinde geri alınabileceği açısından değerlendirile bilmektedir. Geri ödeme süreleri yatırımcının beklentisi dahilinde ise yatırım projesi kabul edilir, değil ise red edilir. Aynı şekilde yatırım projesi (Yatırım Teşvik) ve kredilendirmede finansal destek sağlanacak ise, yatırım desteğini veren kuruluş yatırımın kendini finanse ettiği statik yöntemler ve geri ödeme süresi yöntemi ile de değerlendirilebilir.
10-Karlılık Oranı
Basit şekliyle yatırımın sağlayacağı kar(P)ilk yatırım tutarı (I)oranıdır.
Yani BKO=P/I’dır. İki türü vardır.
Yıllık karın yatırım tutarına Oranı Yönetimi
Ortalama yıllık karın Yatırım tutarına oranı yönetimi
11-Dinamik Yöntemler
Yatırım projelerinde yapılacak harcamalar bir yıl içerisinde gerçekleşmez, projenin yürütme aşamasında dönem dönem gerçekleşir. Bunun yanı sıra projeye yönelik gelirlerde dönem dönem oluşur. Farklı dönemlerde gelir ve giderler aynı istikamette olmaz. Onun için değer farkları, farklı zaman dilimlerinde incelenmelidir. Dinamik Değerlendirme yöntemi; proje içerisinde tüm maliyet hesaplamaları ve geri dönüşüm atıklarda hesaba katılmalıdır. Projenin yatırım projesinin ekonomik ömrü ve elde edilecek kazanç ve harcama maliyetlerinin tahmin edilmesi gerekmektedir. Bu tahminlere yönelik değerleme yöntemi kısaca aşağıdaki gibidir.
- Net Bugünkü Değer yöntemi
- Fayda ve Masraf oranı yönetimi
- İç karlılık oranı yönetimi(İKO)
- Yıllık Eşdeğer Masraf Yönetimi
- Kesin Proje
- Proje Uygulama
- Deneme üretim
- İşletmeye Alma
Yatırım değerlendirme aşamasında anlaşıldığı üzere, profesyonel uzmanlar tarafından uygulanmış Yatırım Proje(Yatırım teşvik) yatırımın karlılık ve risk kriterlerini tahmin etmektedir. Değerlendirme aşamasında Yatırım Proje(Yatırım teşvik) desteklerinden kaynak üretebilmek ve karlılık elde edebilmek için izlenilecek yol haritası oluşturulmuştur.
Yatırım Teşvik edilebilmesi ve kaynak yönetiminin sağlanabilmesi açısından önemli hususlar göz önünde bulundurularak onaylanmış projeler le yola çıkmak gerekmektedir.
Yatırım projesi, yatırım teşvik, yatırım kredilendirilmesi(Finansal Yönetim) uygulanması ve Yatırım tahsis oluşturulması (yer tahsisi) değerlendirilerek bilimsel ve kesin tahminlerle oluşturulmalıdır.
Bu konuda yukarıdaki çalışma Yatırımcı işletmelerin nasıl bir yol haritası oluşturması gerekliliğini ve Birof Danışmanlık‘ın bu konudaki tecrübe ve deneyimlerini barındırmaktadır.
Yatırım projeniz (yatırım teşvik) ön görüşme kararlılık ve sonuçlandırma noktasında sizlere en iyi hizmeti vermek adına dinamik bir ekip ve yönetim modeli oluşturacak yatırımlarla buluşuyor olmak fark yaratmanın ve yenilenmenin gücünü temsil ettiğine biliyoruz.
İlişkili Konular
EN ÇOK OKUNANLAR
-
Otel Araziniz Devletten...
-
Oturma İzni (İkametgâh İzni) Nedir?
-
TSE Belgesi Nedir?
-
Kamu Yatırımları Tahsisi
-
Yatırım Teşvik Belgesi Avantajları
-
Çalışma İzni Başvurusu ve Koşulları
-
Balıkesir Yatırım Teşvik Belgesi
-
Artvin Yatırım Teşvik Belgesi
-
Aydın Yatırım Teşvik Belgesi
-
Ankara Yatırım Teşvik Belgesi Bölgesel Teşvik Uygulaması