Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Avrupa komisyonu arasında Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) ile temin edilen yardımın uygulanması çerçevesinde Türkiye Cumhuriyeti’ne sağlanan Avrupa Topluluğu Mali yardımlarıyla ilgili İş birliği kuralları Çerçeve Anlaşması satın alınan malın ‘tercihsiz menşe kurallarına göre Türk Menşeli veya Türk Menşei kazanmış olduğunu belgelemek üzere düzenlenen ‘Katılım Öncesi Yardım Aracı’ (IPA) Kapsamında Türk Malı Belgesi TOBB tarafından verilmektedir.

Kamu ihalelerinde kullanılacak malların Türk Menşeli olduğunu belirtmek için kullanılan Yerli Malı Belgesinden farklı olarak; IPA kapsamı ihalelerde kullanılan malların Türk veya AB Menşeli olduğunu belirtmek için 1 Mayıs 2013 tarihinden itibaren Türk Malı Belgesi Kullanılmaktadır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre yapılacak mal alım ihalelerinde YERLİ MALI BELGESİ kullanımına devam edilecek, Kamu İhalelerinde kullanılacak malların Türk menşeli olduğunu belirtmek için kullanılan Yerli Malı Belgesi’nden farklı olarak; IPA kapsamı ihalelerde kullanılan malların Türk veya AB Menşeli olduğunu belirtmek için 1 Mayıs 2013 tarihinden itibaren sadece Türk Malı Belgesi kullanılmaktadır.

Türk Malı Belgesi

Türkiye –Avrupa Birliği (AB) mali işbirliği ilişkisinin takibini yapan Ortak İzleme Komitesinin 2009 yılı Ekim ayından itibaren yapılan toplantılarında, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Avrupa Toplulukları Komisyonu arasında Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı (IPA) ile temin edilen Yardımın Uygulanması çerçevesinde Türkiye Cumhuriyetine sağlanan Avrupa Topluluğu  Mali yardımlarıyla ilgili işbirliği Kuralları Hakkında Çerçeve Antlaşması’nın malın menşeinin sertifikalandırılması ile ilgili 23. Maddesinin uygulanmasında karşılaşılan sorunlara değinilerek, ilgili düzenlemenin gereğinin yerine getirilmesinin öngörüldüğü belirtilmiştir.

Bu kapsamda, Avrupa Birliği Bakanlığı koordinatörlüğünde, o dönem ki isimleriyle Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Gümrük Müsteşarlığı, Merkezi Finans İhale Birimi ile TOBB temsilcilerinin iştirakleri ile toplantılar yapılmıştır.

IPA  projeleri ile ilgili ihale sözleşmeleri kapsamında satın alınan tüm mal ve malzemelerin ‘tercihsiz menşeli veya Türk menşei kazanmış olduğunu belgelemek üzere  Gümrük Yönetmeliğinin ‘tercihsiz menşei  kurallar ile ilgili madde hükümleri esas alınarak düzenlenen menşei  şahadetnamesi  örnek alınmak suretiyle, halen bu amaçla kullanımda olan ancak Bakanlıkça ihtiyaçları karşılamadığı değerlendirilen  ‘Yerli Malı Belgesi’nin yerine, yeni bir belgenin tasarımının hazırlanması ve ayrıca belgenin tanzim ve onayına ilişkin usul ve esasların belirlenmesinin gerekliliği ilgili mercilere vurgulanmıştır. Karar gereği, Bakanlık ve kurumlarca  belge onay ve tanzimi  mevzuat hükümleri  dikkate alınarak Türkiye Odalar Birliği tarafından hazırlanması kararı alınmıştır.

AB Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ve Merkezi Finans İhale Birimi ile diğer kurumlar tarafından öngörülen hususlar dikkate alınarak ‘Katılım öncesi Yardım Aracı (IPA) Kapsamında Türkiye Odalar Ve Borsalar Birliği tarafından bastırılan Türk Malı Belgesi’nin tanzim ve onayına ilişkin usul ve esaslar ile ‘Türk Malı Belgesi’ hazırlanmış ve Odalar Birliği Yönetim Kurulunca onaylanmıştır.

Türk Malı Belgesi

Türk Malı Belgesi Başvuru ve Onay İşlemleri Nasıl Yapılır?

  • Firma Oda Kaydı Belgesi(Firma odaya kayıtlı değil ise; oda tarafından düzenlenmiş düzenlenme tarihi 3 ayı geçmeyen Oda Sicil Sureti)
  • Yüklenici firma, Üretici Firmadan onaya konu eşyanın Gümrük Yönetmeliği 33. Ve 42. Maddelerinde ki hükümler çerçevesinde Türk Menşeli olduğunu kanıtlayan bilgi ve belgeler
  • Yüklenici firma tarafından, tedarik edilecek mal ve malzemenin üreticisi olan firmalara ilgili bölümleri tanzim ettirilerek imzalattırılan  belgeler, Yüklenici firma tarafından belgeyi satın aldığı odaya onaylatılması,
  • Türk Malı Belgesi , her bir mal ve malzeme için ayrı ayrı düzenlenir. Üretici aynı olması halinde, birden fazla mal veya malzeme için tek bir belge düzenlenebilir. 

Türk Malı Belgesi Onayı İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

  1. IPA Programı sözleşmesinin bir sureti
  2. IPA Sözleşmesinde yer alan mal veya malzemelerin GTİP numaraları.
  3. Tümüyle Türkiye Gümrük Bölgesinde elde edilmiş veya üretilmiş eşya için; söz konusu eşyanın teminine ilişkin müstahsil makbuzu, borsa tescil beyannamesi, maden ruhsatı, alış faturaları vb.
  4. Menşeli olmayan girdilerin kullanılması suretiyle üretimi gerçekleştirilen eşya için ithalat beyannamesi, alış faturası vb.
  5. Üretici firmalara ait, düzenleme tarihi üç yılı geçmeyen kapasite raporları(İstanbul Sanayi Odası üyesi olmayan firmalar için son 1 ay içerisinde onaylanmış “aslı gibidir” onaylı sureti)
  6. Belgeyi imzalayan firmanın imza sirküleri aslı ve fotokopisi
  7. Taahhütname

Kimler Türk Malı Belgesi Almakla Yükümlüdür?

IPA programları kapsamındaki bir sözleşmenin yüklenicisi olan firmalar, bağlı bulundukları Sanayi Odalarından IPA Türk Malı Belgesi almakla yükümlüdürler.

  • Belge’nin satışı sırasında, Oda tarafından belgeyi teslim alan kişinin adı ve soyadı, T.C. kimlik numarası ve Belge’nin adına alındığı firmanın unvanı ve vergi numarası kaydedilir.
  • Kimlik bilgilerinin doğruluğu geçerli bir kimlik belgesinin görülmesi suretiyle tespit edilir. Satılan Belgenin seri numarası da Oda tarafından kaydedilir.

Türk Malı Belgesi ile Yerli Malı Belgesi Arasındaki Fark Nedir?

Türk Malı Belgesi, IPA kapsamı ihalelerde kullanılan malların Türk veya AB Menşeli olduğunu belirtmek için kullanılır. Türk Malı Belgesi, sadece üyesi olunan Sanayi odasından değil; TOBB’a bağlı 252 odanın herhangi birinden temin edilebilir.

Yerli Malı Belgesi ise, Kamu İhalelerinde kullanılacak malların Türk menşeli olduğunu belirtmek için kullanılır. Yerli Malı Belgesi, malın üretildiği yerin sanayi odası, sanayi ve ticaret odası, esnaf ve sanatkarlar odasına kayıt olan üreticiler tarafından kayıtlı olan odalarca düzenlenmektedir.

IPA Programı Sözleşmesi için tıklayın.

Birof Danışmanlık olarak ‘Türk Malı’ belgenize yönelik eksik evraklarla birlikte ön dosya oluşturulur, kontrol edilir.

Bağlı bulunduğunuz odaya başvuru yapılır, eksiksiz zincirleme kontrolü ile ‘Türk Malı ‘Belgeniz Teslim alınır. Üretilen ürün ve malzemeye yönelik yeterlilik kriterleri ile ilgili, Birof Danışmanlık uzmanlarımızdan bilgi alabilir, ‘Türk Malı’ belgeniz ile ilgili inceleme, teyit, iş akış ve sonuçlandırma konusunda uzman ekibimiz size yardımcı olacaktır.

Türk Malı Belgesine yönelik , tanzim ve Onayına ilişkin Usul ve Esaslar,1085/2006 sayılı  Katılım Öncesi Yardım Aracına İlişkin Avrupa Birliği Konsey Tüzüğünün 19.maddesinin beşinci fıkrası  ve ‘Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti  ile Avrupa Toplulukları Komisyonu Arasında Katılım Öncesi Yardım Aracı (İPA) ile temin edilen Yardımın Uygulanması Çerçevesinde Türkiye Cumhuriyetine Sağlanan Avrupa Topluluğu Mali Yardımlarıyla ilgili işbirliği Kuralları hakkında Çerçeve Antlaşmasının  23.maddesinin  3.fıkrasıile Avrupa Birliği Bakanlığının 11.03.2011 tarihli ve B.02.1.ABG.0.13.00.00/1015 Sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Kanunu’nun 12.maddesinin 1.fıkrası (d) bendi, 26. Maddesinin ikinci fıkrasının (o) bendi, 56.maddesinin 1.fıkrasının (y)bendine istinaden hazırlanmıştır.